مارکت‌ پلیس یا همان Marketplace یکی از مهم‌ترین مدل‌های کسب‌ وکار در دنیای تجارت الکترونیک است که شیوه خرید و فروش آنلاین را متحول کرده است. شاید برایتان جالب باشد بدانی مارکت پلیس چیست و چرا امروزه بسیاری از کسب‌وکارها به سمت این مدل حرکت می‌کنند. اگر می‌خواهید بدانید این پلتفرم‌ها دقیقاً چگونه کار می‌کنند، چه مزایا و معایبی دارند و کدام مارکت‌پلیس‌های ایرانی و خارجی موفق‌تر بوده‌اند، ادامه این مطلب الکامکو را از دست ندهید.

مارکت پلیس چیست؟

مارکت پلیس به انگلیسی (Marketplace) یا «بازار آنلاین» به پلتفرمی گفته می‌شود که در آن چندین فروشنده مختلف می‌توانند کالاها یا خدمات خود را به خریداران عرضه کنند. به بیان ساده‌تر، مارکت‌پلیس واسطه‌ای بین فروشنده و خریدار است که محیطی مشترک برای معامله ایجاد می‌کند، بدون آن‌که خودش لزوماً صاحب کالا یا ارائه‌دهنده‌ی مستقیم خدمات باشد.

انواع مارکت پلیس 

۱- انواع مارکت پلیس بر اساس نوع محصول یا خدمت

• مارکت‌ پلیس کالا (Product Marketplace)

در این نوع مارکت‌پلیس، پلتفرم بستری برای فروش کالاهای فیزیکی فراهم می‌کند. فروشندگان مختلف محصولات خود را در آن ثبت می‌کنند و مشتریان می‌توانند کالاها را مشاهده، مقایسه و خریداری کنند. معمولاً پلتفرم وظیفه‌ی مدیریت پرداخت، ارسال و خدمات پس از فروش را بر عهده دارد.

لیست نمونه‌های موفق این مدل، دیجی‌کالا در ایران و آمازون در سطح جهانی هستند.

• مارکت‌ پلیس خدمات (Service Marketplace)

در مارکت‌پلیس خدمات، به جای کالا، خدمات مختلف عرضه می‌شود؛ مثل نظافت منزل، طراحی گرافیک، تعمیرات، مشاوره یا تدریس. کاربران نیاز خود را ثبت می‌کنند و ارائه‌دهندگان خدمات برای انجام آن پیشنهاد می‌دهند. پلتفرم معمولاً نقش واسطه امن را دارد تا اعتماد بین طرفین برقرار شود. نمونه‌های ایرانی آن پونیشا و سنجاق هستند.

• مارکت‌ پلیس دیجیتال (Digital Marketplace)

این نوع پلتفرم مخصوص فروش محصولات دیجیتال است؛ مثل فایل، نرم‌افزار، موسیقی، ویدیو یا دوره‌های آموزشی. خریدار پس از پرداخت، فوراً محصول را دانلود می‌کند. به دلیل نداشتن هزینه ارسال فیزیکی، این مدل برای سازندگان محتوا و طراحان بسیار جذاب است. نمونه‌های معروف جهانی آن Envato Market و Udemy هستند.

دوره متخصص اندروید | پکیج کامل آموزش برنامه نویسی اندروید

۲- انواع مارکت پلیس بر اساس نوع کاربران

• مارکت‌ پلیس B2C (Business to Consumer)

در مدل B2C، کسب‌وکارها مستقیماً کالا یا خدمات خود را به مصرف‌کننده نهایی می‌فروشند. این رایج‌ترین نوع مارکت‌پلیس است و مزیتش برای مشتری، دسترسی به گزینه‌های متنوع و قیمت رقابتی است. برای فروشندگان نیز باعث افزایش دسترسی به مشتریان و کاهش هزینه بازاریابی می‌شود. آمازون و دیجی‌کالا مثال‌های بارز این مدل هستند.

• مارکت‌ پلیس B2B (Business to Business)

مارکت‌پلیس‌های B2B بستری برای ارتباط بین کسب‌وکارها هستند. در این مدل معمولاً معاملات عمده انجام می‌شود و تمرکز روی قیمت مناسب، حجم سفارش بالا و همکاری بلندمدت است. مثلاً کارخانه‌ها، توزیع‌کنندگان و فروشگاه‌ها از طریق چنین پلتفرم‌هایی با یکدیگر معامله می‌کنند. نمونه معروف آن Alibaba است که تأمین‌کنندگان و خریداران عمده را به هم وصل می‌کند.

• مارکت‌ پلیس C2C (Consumer to Consumer)

در مدل C2C، کاربران عادی مستقیماً با هم معامله می‌کنند. پلتفرم فقط واسطه‌ای برای انتشار آگهی و ایجاد اعتماد است. کاربران می‌توانند کالاهای دست‌دوم، خدمات کوچک یا حتی املاک خود را عرضه کنند. مهم‌ترین ویژگی این نوع، سهولت استفاده و تنوع بالای کالاهاست. دیوار و eBay از نمونه‌های معروف این نوع مارکت‌پلیس‌اند.

۳- انواع مارکت پلیس بر اساس مدل درآمدی

• مارکت‌ پلیس کارمزدی (Commission-based)

در مدل کارمزدی، پلتفرم از هر تراکنش درصدی به عنوان کارمزد برمی‌دارد. این روش برای مارکت‌پلیس‌هایی مناسب است که تراکنش‌های زیادی دارند و باعث می‌شود درآمد پلتفرم مستقیماً با میزان فروش رشد کند. بیشتر پلتفرم‌های بزرگ دنیا مثل آمازون و اوبر از این مدل استفاده می‌کنند.

• مارکت‌ پلیس اشتراکی (Subscription-based)

در مدل اشتراکی، فروشندگان برای حضور در مارکت‌پلیس مبلغی ثابت به‌صورت ماهانه یا سالانه پرداخت می‌کنند. این مدل برای پلتفرم‌هایی مناسب است که به فروشندگان خدمات ویژه، دسترسی بیشتر یا ابزارهای تبلیغاتی ارائه می‌دهند. برای مثال، برخی سایت‌های فریلنسری یا B2B از این روش استفاده می‌کنند.

• مارکت‌ پلیس تبلیغاتی (Advertising-based)

در این مدل، درآمد پلتفرم از نمایش تبلیغات فروشندگان یا برندها تأمین می‌شود. مارکت‌پلیس‌هایی با بازدید بالا می‌توانند از این روش استفاده کنند، چون فروشندگان حاضرند برای دیده‌شدن بیشتر هزینه کنند. به‌عنوان نمونه، پلتفرم‌هایی مانند eBay و دیوار از تبلیغات ویژه درآمد قابل‌توجهی کسب می‌کنند.

ویژگی‌های اصلی Marketplace ها

ویژگی‌های اصلی مارکت‌پلیس‌ها باعث می‌شود این پلتفرم‌ها نسبت به فروشگاه‌های اینترنتی معمولی متمایز و کارآمدتر باشند. در ادامه مهم‌ترین ویژگی‌ها را به‌صورت کامل توضیح داده‌ایم:

• چندفروشنده بودن (Multi-vendor): مارکت‌پلیس بستری است که در آن چندین فروشنده مختلف می‌توانند کالا یا خدمات خود را عرضه کنند. این ویژگی باعث ایجاد تنوع در محصولات و رقابت میان فروشندگان می‌شود و در نتیجه مشتریان می‌توانند از بین گزینه‌های متعدد، بهترین انتخاب را انجام دهند.
• مدیریت متمرکز تراکنش‌ها: مارکت‌پلیس مسئولیت مدیریت پرداخت‌ها را بر عهده دارد. مشتری مبلغ خرید را به پلتفرم پرداخت می‌کند و پلتفرم پس از تأیید تحویل کالا یا انجام خدمت، سهم فروشنده را پرداخت می‌کند. این روند باعث شفافیت مالی و اعتماد بیشتر بین طرفین می‌شود.
• سیستم اعتماد و اعتبارسنجی: با توجه به حضور فروشندگان متعدد، وجود سیستم امتیازدهی، بررسی نظرات مشتریان و تأیید هویت فروشندگان در مارکت‌پلیس ضروری است. این سیستم‌ها کمک می‌کنند کاربران بتوانند فروشندگان معتبر را شناسایی و انتخاب کنند.
• قابلیت مقایسه و انتخاب آسان: مارکت‌پلیس‌ها امکان مقایسه‌ی محصولات یا خدمات از نظر قیمت، کیفیت، امتیاز کاربران و ویژگی‌ها را فراهم می‌کنند. این قابلیت تجربه خریدی آگاهانه‌تر و رضایت‌بخش‌تر برای مشتریان به همراه دارد.
• پشتیبانی از لجستیک و ارسال: بسیاری از مارکت‌پلیس‌ها سیستم ارسال و لجستیک اختصاصی دارند تا فرایند تحویل کالا سریع و منظم انجام شود. این ویژگی باعث افزایش کیفیت خدمات و کاهش مسئولیت فروشندگان در بخش ارسال می‌شود.
• مدل درآمدی متنوع: مارکت‌پلیس‌ها می‌توانند از روش‌های گوناگونی کسب درآمد کنند، مانند دریافت کارمزد از فروش، فروش اشتراک به فروشندگان یا نمایش تبلیغات. این تنوع مدل درآمدی باعث پایداری و رشد اقتصادی پلتفرم می‌شود.
• مقیاس‌پذیری بالا (Scalability): مارکت‌پلیس‌ها به‌راحتی قابل گسترش هستند. با افزایش تعداد فروشندگان و خریداران، بدون نیاز به افزایش زیاد منابع فیزیکی، می‌توانند رشد کنند. این موضوع یکی از دلایل موفقیت سریع پلتفرم‌های مارکت‌پلیسی است.
• ایجاد شبکه و جامعه کاربری: مارکت‌پلیس‌ها باعث شکل‌گیری یک جامعه فعال از فروشندگان و خریداران می‌شوند. ارتباط و بازخورد میان کاربران به بهبود کیفیت خدمات، افزایش اعتماد و پویایی پلتفرم کمک می‌کند.

مزایای مارکت پلیس چیست؟

مزایای مارکت‌ پلیس‌ها بسیار متنوع‌ اند و هم برای صاحبان پلتفرم، هم برای فروشندگان و هم برای خریداران ارزش ایجاد می‌کنند. در ادامه مهم‌ ترین مزایا را به‌ صورت کامل توضیح داده‌ ایم:

1. تنوع گسترده محصولات و خدمات: مارکت‌پلیس به دلیل حضور فروشندگان متعدد، مجموعه‌ای بزرگ از کالاها یا خدمات را در اختیار مشتریان قرار می‌دهد. این تنوع باعث می‌شود کاربران بتوانند در یک پلتفرم، تقریباً هر نیاز خود را برطرف کنند.
2. رقابت قیمتی و کیفیت بالاتر: وقتی چند فروشنده محصول مشابهی را عرضه می‌کنند، رقابت طبیعی ایجاد می‌شود. این رقابت باعث کاهش قیمت‌ها و بهبود کیفیت کالاها و خدمات می‌شود که در نهایت به سود مشتری است.
3. اعتماد و امنیت در معاملات: مارکت‌پلیس‌ها معمولاً سیستم‌های پرداخت امن، ضمانت بازگشت وجه و بررسی اعتبار فروشنده دارند. این موارد ریسک خرید را برای مشتری کاهش داده و اعتماد کاربران به پلتفرم را افزایش می‌دهد.
4. دسترسی آسان و تجربه کاربری بهتر: کاربران می‌توانند به‌صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری، کالا یا خدمات مورد نظر خود را انتخاب و خریداری کنند. این موضوع باعث صرفه‌جویی در زمان، هزینه و انرژی می‌شود.
5. هزینه کمتر برای فروشندگان: فروشندگان بدون نیاز به راه‌اندازی وب‌سایت مستقل یا تبلیغات گسترده می‌توانند از بستر مارکت‌پلیس برای فروش محصولات خود استفاده کنند. این کار هزینه‌های اولیه را به‌شدت کاهش می‌دهد.
6. افزایش دسترسی به بازار هدف: مارکت‌پلیس‌ها معمولاً ترافیک و بازدید بالایی دارند، بنابراین فروشندگان می‌توانند محصولات خود را در معرض دید مشتریان بیشتری قرار دهند و فروش خود را افزایش دهند.
7. رشد سریع و مقیاس‌پذیری بالا: مارکت‌پلیس‌ها می‌توانند به‌سرعت گسترش پیدا کنند، زیرا برای افزایش موجودی نیازی به خرید کالا یا سرمایه‌گذاری در انبار ندارند. رشد آن‌ها بیشتر به جذب فروشندگان جدید و کاربران فعال وابسته است.
8. جمع‌آوری داده و تحلیل بازار: پلتفرم‌های مارکت‌پلیسی می‌توانند از طریق داده‌های کاربران، رفتار خرید، قیمت‌گذاری و روند بازار را تحلیل کنند. این داده‌ها برای تصمیم‌گیری‌های تجاری و بهبود تجربه کاربری بسیار ارزشمندند.
9. درآمد پایدار برای صاحب پلتفرم: با هر تراکنش، پلتفرم می‌تواند کارمزد یا درصدی از فروش را دریافت کند. این مدل باعث می‌شود مارکت‌پلیس در طول زمان درآمدی مستمر و مقیاس‌پذیر داشته باشد.

معایب مارکت پلیس ها چیست؟

1. پیچیدگی در مدیریت پلتفرم: مدیریت تعداد زیاد فروشنده، محصول، سفارش و شکایت مشتریان کار آسانی نیست و نیاز به سیستم‌های قوی پشتیبانی، نظارت و کنترل کیفیت دارد.
2. وابستگی به عملکرد فروشندگان: اگر فروشندگان رفتار حرفه‌ای نداشته باشند یا محصولات بی‌کیفیت ارائه دهند، اعتبار کل مارکت‌پلیس زیر سؤال می‌رود و باعث کاهش اعتماد مشتریان می‌شود.
3. رقابت شدید میان فروشندگان: چون چندین فروشنده محصولات مشابهی ارائه می‌کنند، رقابت شدید ایجاد می‌شود که ممکن است باعث کاهش حاشیه سود و نارضایتی برخی فروشندگان شود.
4. کنترل محدود بر تجربه مشتری: پلتفرم نمی‌تواند به‌صورت مستقیم بر نحوه‌ی بسته‌بندی، ارسال یا رفتار فروشندگان کنترل کامل داشته باشد و این مسئله ممکن است به تجربه‌ی ضعیف مشتری منجر شود.
5. نیاز به سرمایه‌گذاری در فناوری و پشتیبانی: راه‌اندازی و نگهداری یک مارکت‌پلیس موفق نیاز به زیرساخت فنی قوی، سیستم پرداخت امن، سرورهای پایدار و تیم پشتیبانی حرفه‌ای دارد که هزینه‌بر است.
6. چالش در حفظ تعادل بین فروشندگان: پلتفرم باید طوری عمل کند که فروشندگان کوچک احساس نکنند در رقابت با برندهای بزرگ نادیده گرفته می‌شوند، در غیر این صورت ممکن است از پلتفرم خارج شوند.
7. احتمال بروز اختلافات و شکایات: در پلتفرم‌هایی با چندین فروشنده، مواردی مانند تأخیر در ارسال، مغایرت کالا یا خدمات ضعیف ممکن است منجر به نارضایتی و شکایت مشتریان شود.
8. سختی در جذب و حفظ کاربران: رقابت زیاد در حوزه مارکت‌پلیس‌ها باعث می‌شود جذب کاربر جدید و حفظ مشتریان قدیمی نیازمند هزینه‌های زیاد بازاریابی و خدمات ویژه باشد.

تفاوت فروشگاه اینترنتی و مارکت پلیس

تفاوت اصلی بین فروشگاه اینترنتی و مارکت‌پلیس در تعداد فروشنده، کنترل بر محصولات و نحوه درآمدزایی است. در ادامه تفاوت‌ها را به‌ صورت کامل توضیح داده‌ایم:

1. تعداد فروشنده: در فروشگاه اینترنتی، یک کسب‌وکار یا شخص مالک محصولات است و خودش مستقیم فروش را انجام می‌دهد. در مارکت‌پلیس، چندین فروشنده مستقل کالاها یا خدمات خود را عرضه می‌کنند و پلتفرم تنها واسطه است.
2. کنترل بر محصولات و خدمات: فروشگاه اینترنتی کنترل کامل بر موجودی، کیفیت، قیمت و ارسال کالا دارد. در مارکت‌پلیس، پلتفرم به‌طور مستقیم مالک محصولات نیست و کنترلش محدود به قوانین و نظارت بر فروشندگان است.
3. مدل درآمدی: در فروشگاه اینترنتی، درآمد مستقیماً از فروش کالا یا خدمات توسط صاحب فروشگاه حاصل می‌شود. در مارکت‌پلیس، پلتفرم معمولاً کارمزد، اشتراک فروشنده یا تبلیغات دریافت می‌کند و خودش مالک کالا نیست.
4. تنوع محصولات: فروشگاه اینترنتی معمولاً محدود به محصولات یا خدمات یک کسب‌وکار است. مارکت‌پلیس به دلیل حضور چندین فروشنده، تنوع بسیار بیشتری از کالاها و خدمات را ارائه می‌دهد.
5. پیچیدگی مدیریت: فروشگاه اینترنتی مدیریت ساده‌تری دارد زیرا فقط یک فروشنده و موجودی خودش را کنترل می‌کند. مارکت‌پلیس نیاز به سیستم‌های پیشرفته برای مدیریت فروشندگان، سفارش‌ها، تراکنش‌ها و شکایات دارد.
6. تجربه کاربری: در فروشگاه اینترنتی تجربه خرید ساده و مستقیم است، اما مارکت‌پلیس با ارائه مقایسه بین فروشندگان و امکان انتخاب بهتر، تجربه خرید گسترده‌تر و متنوع‌تری فراهم می‌کند.

مارکت پلیس های معروف ایرانی و خارجی

بهترین مارکت پلیس های ایران

• مارکت پلیس ایرانی اسنپ فود (snappfood.ir)

اسنپ‌فود یک مارکت‌پلیس فعال در حوزه خدمات غذایی است که به کاربران امکان می‌دهد از بین رستوران‌ها و فست‌فودهای مختلف سفارش غذا دهند. این پلتفرم با فراهم کردن اطلاعات کامل منوها، قیمت‌ها، امتیاز کاربران و زمان تقریبی تحویل، تجربه‌ای آسان و سریع برای مشتریان ایجاد می‌کند و برای رستوران‌ها بستری برای افزایش فروش و دیده شدن فراهم می‌کند.

• مارکت پلیس ایرانی دیجی کالا (digikala.com)

دیجی‌کالا مارکت‌پلیس بزرگ‌ترین پلتفرم فروش کالاهای فیزیکی در ایران است که فروشندگان مختلف می‌توانند محصولات خود را در آن عرضه کنند. این مارکت‌پلیس امکان مقایسه قیمت، بررسی نظرات کاربران و انتخاب از میان هزاران محصول را فراهم می‌کند و دیجی‌کالا با مدیریت پرداخت و لجستیک، اعتماد کاربران را افزایش داده است.

• مارکت پلیس ایرانی با سلام (basalam.com)

باسلام یک مارکت‌پلیس برای فروش محصولات ایرانی و صنایع دستی است که به فروشندگان خرد، خانگی و محلی اجازه می‌دهد کالاهای خود را به صورت آنلاین عرضه کنند. این پلتفرم با تمرکز بر محصولات سنتی و خلاقانه، هم به تولیدکنندگان کوچک کمک می‌کند و هم تجربه خریدی متفاوت و متنوع برای مشتریان فراهم می‌آورد.

• مارکت پلیس ایرانی دیوار (divar.ir)

دیوار یک مارکت‌پلیس C2C است که کاربران عادی می‌توانند کالاهای نو یا دست‌دوم، خودرو، املاک و خدمات خود را به فروش برسانند. این پلتفرم با فراهم کردن امکان ارسال آگهی، جستجوی محلی و ارتباط مستقیم بین خریدار و فروشنده، به یکی از محبوب‌ترین بسترهای خرید و فروش در ایران تبدیل شده است.

• مارکت پلیس ایرانی زنبیل (zanbil.ir)

زنبیل یک مارکت‌پلیس کالا است که به کاربران امکان خرید آنلاین از فروشندگان مختلف را می‌دهد. این پلتفرم با ارائه محصولات متنوع در حوزه‌های مختلف، قابلیت مقایسه قیمت و مدیریت سفارش‌ها را برای مشتریان فراهم می‌کند و برای فروشندگان کوچک فرصتی برای دسترسی به بازار گسترده ایجاد می‌کند.

• مارکت پلیس ایرانی ترب (مقایسه و خرید از فروشندگان مختلف) (torob.com)

ترب یک مارکت‌پلیس مقایسه و خرید از فروشندگان مختلف است که به کاربران اجازه می‌دهد قیمت یک محصول را در فروشگاه‌های آنلاین مختلف بررسی کنند و بهترین گزینه را انتخاب نمایند. ترب بیشتر نقش یک موتور جستجوی هوشمند و مقایسه قیمت دارد و به کاربران کمک می‌کند خرید مقرون‌به‌صرفه و آگاهانه‌ای انجام دهند.

• مارکت پلیس ایرانی ایمالز (emalls.ir)

ایمالز یک مارکت‌پلیس و پلتفرم مقایسه قیمت است که کالاهای فروشگاه‌های آنلاین مختلف را در یکجا جمع‌آوری می‌کند. کاربران می‌توانند محصولات را بررسی، قیمت‌ها را مقایسه و از طریق لینک مستقیم به فروشنده خرید کنند. این پلتفرم به صرفه‌جویی در زمان و پیدا کردن بهترین قیمت برای مشتریان کمک می‌کند و فروشندگان را در معرض دید خریداران بیشتری قرار می‌دهد.

بهترین مارکت پلیس های خارجی

• مارکت پلیس خارجی آمازون (Amazon)

بزرگ‌ترین مارکت‌پلیس دنیا برای کالاهای فیزیکی و دیجیتال. فروشندگان مستقل می‌توانند محصولات خود را در کنار محصولات آمازون بفروشند و مشتریان از تنوع بالا، قیمت رقابتی و خدمات لجستیکی قدرتمند بهره‌مند می‌شوند.

• مارکت پلیس خارجی ایبی (ebay.com)

پلتفرم C2C و B2C برای خرید و فروش کالاهای نو و دست‌دوم، همچنین مزایده آنلاین. eBay به کاربران امکان می‌دهد محصولات را به‌صورت مزایده یا خرید مستقیم بفروشند و خرید کنند.

• مارکت پلیس خارجی علی بابا (alibaba.com)

مارکت‌ پلیس عمده‌ فروشی B2B علی بابا برای خرید و فروش بین‌المللی کالاها. تأمین‌کنندگان عمده و تولیدکنندگان می‌توانند محصولات خود را به کسب‌وکارها در سراسر جهان عرضه کنند.

• مارکت پلیس خارجی اتسی (etsy.com)

مارکت‌ پلیس تخصصی اتسی برای فروش محصولات دست‌ساز، صنایع دستی و کالاهای خلاقانه. مناسب هنرمندان، تولیدکنندگان مستقل و فروشندگان کوچک است.

• مارکت پلیس خارجی راکوتن (rakuten.com)

مارکت‌ پلیس ژاپنی rakuten که کالاهای متنوعی از پوشاک و الکترونیک گرفته تا محصولات فرهنگی و غذایی ارائه می‌دهد و به فروشندگان اجازه می‌دهد فروشگاه آنلاین مستقل داشته باشند.

• مارکت پلیس خارجی والمارت (walmart.com) 

بخش مارکت‌پلیس Walmart که فروشندگان مختلف می‌توانند محصولات خود را در کنار محصولات Walmart بفروشند و از شبکه لجستیک و توزیع گسترده این شرکت استفاده کنند.

• مارکت پلیس خارجی Shopify Marketplace / Shopify Exchange

پلتفرم برای فروشندگان آنلاین که امکان ایجاد فروشگاه مستقل یا فروش کسب‌وکار آنلاین را فراهم می‌کند. Shopify به عنوان زیرساخت مارکت‌پلیس عمل می‌کند و ابزارهای پرداخت و مدیریت را ارائه می‌دهد.

• مارکت پلیس خارجی فلیپ کارت (flipkart.com)

مارکت‌پلیس بزرگ هندی مشابه آمازون برای فروش کالاهای فیزیکی، از لوازم الکترونیکی و پوشاک گرفته تا کتاب و لوازم خانگی.

• مارکت پلیس خارجی فایور (fiverr.com)

مارکت‌ پلیس خدمات دیجیتال و فریلنسینگ. کاربران می‌توانند پروژه‌های کوچک دیجیتال مانند طراحی گرافیک، نوشتن محتوا و برنامه‌نویسی را خرید و فروش کنند.

• مارکت پلیس خارجی آپ ورک (upwork.com)

پلتفرم فریلنسینگ حرفه‌ای برای پروژه‌های بلندمدت و تخصصی. کارفرمایان می‌توانند فریلنسرها را بر اساس مهارت، تجربه و نرخ ساعتی انتخاب کنند.

• مارکت پلیس خارجی مرکادولیبره (mercadolibre.com)

بزرگ‌ترین مارکت‌پلیس آمریکای لاتین که محصولات مختلف از الکترونیک تا مد و کالاهای خانگی ارائه می‌دهد و خدمات لجستیک و پرداخت امن دارد.

• مارکت پلیس خارجی لازدا (lazada.com)

مارکت‌پلیس جنوب شرق آسیا با فعالیت گسترده در کشورهای اندونزی، مالزی، فیلیپین و ویتنام. کالاهای متنوع و خدمات تحویل سریع ارائه می‌دهد.

ساخت مارکت پلیس چگونه است؟

۱. انتخاب مدل و حوزه فعالیت

• مشخص کن مارکت‌ پلیس چه نوع کالا یا خدمتی ارائه می‌دهد (کالا فیزیکی، دیجیتال، خدمات محلی).
• تصمیم بگیر کاربران چه کسانی هستند (B2C، B2B، C2C).
• مدل درآمدی را انتخاب کن: کارمزدی، اشتراکی یا تبلیغاتی.

۲. انتخاب پلتفرم عملیاتی

• وردپرس + افزونه‌های مارکت‌ پلیس:

  • استفاده از وردپرس با افزونه‌هایی مثل Dokan، WC Vendors یا WCFM Marketplace.
  • مزیت: سریع، کم‌هزینه، نیاز به دانش فنی متوسط.
  • می‌توانی سیستم فروشنده، مدیریت سفارش، پرداخت و کمیسیون را تنظیم کنی.

• پلتفرم آماده SaaS: مثل Sharetribe یا Arcadier

  • مزیت: راه‌اندازی سریع بدون برنامه‌نویسی، هاست و امنیت مدیریت شده.
  • محدودیت در شخصی‌سازی و توسعه قابلیت‌های پیچیده.
• توسعه اختصاصی:
  • برنامه‌نویسی کامل پلتفرم با زبان‌های برنامه‌ نویسی مثل Python، PHP یا JavaScript » آموزش Asp.Net Core
  • مزیت: کاملاً قابل شخصی‌سازی و مقیاس‌پذیر.
  • نیازمند زمان، تیم فنی و سرمایه بیشتر.

۳. نصب و طراحی سایت با وردپرس + افزونه مارکت‌ پلیس (برای گزینه عملیاتی و سریع)

• وردپرس را روی هاست نصب کن.
• ووکامرس را برای مدیریت فروشگاه‌ها و محصولات نصب کن.
• افزونه وردپرس مارکت‌ پلیس ها مثل Dokan یا WC Vendors نصب کن.
• تنظیمات مربوط به ثبت‌نام فروشندگان، کمیسیون، روش‌های پرداخت و ارسال کالا را انجام بده.
• قالب سازگار با ووکامرس و مارکت‌پلیس نصب کن تا تجربه کاربری مناسب باشد.

۴. مدیریت محصولات و فروشندگان

• فروشندگان را جذب و ثبت نامشان را تکمیل کن.
• محصولات و خدمات اولیه را وارد سایت کن تا کاربران نمونه‌هایی برای خرید داشته باشند.

۵. سیستم پرداخت و ارسال

• درگاه پرداخت امن و مطمئن متصل کن (مثلاً زرین‌ پال یا پی‌پینگ برای ایران).
• شرایط ارسال و لجستیک را مشخص کن: همکاری با شرکت‌های پستی یا ارسال مستقیم فروشندگان.

۶. بازاریابی و جذب مشتریان

• شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات گوگل، ایمیل مارکتینگ و همکاری با اینفلوئنسرها برای جذب کاربر.
• ارائه تخفیف‌های اولیه، کمپین‌ها و سیستم وفاداری.

۷. پشتیبانی و بهبود مستمر

• تیم پشتیبانی برای پاسخ به مشتریان و فروشندگان داشته باش.
• بازخوردها را جمع‌آوری کن و قابلیت‌ها و تجربه کاربری را بهبود بده.

دوره آموزش کاتلین پروژه محور | آموزش Kotlin از صفر تا صد

مجوزهای لازم برای راه‌اندازی مارکت پلیس اینترنتی

راه‌اندازی مارکت‌پلیس در ایران نیازمند رعایت قوانین تجارت الکترونیک و دریافت برخی مجوزها است تا فعالیت قانونی و امن داشته باشید. در ادامه مهم‌ ترین مجوزها و نکات قانونی را آورده‌ ایم:

۱. ثبت رسمی کسب‌وکار

• ابتدا باید شرکت یا کسب‌وکار خود را به صورت رسمی ثبت کنید (شرکت با مسئولیت محدود یا موسسه).
• این کار برای ایجاد قرارداد با فروشندگان، افتتاح حساب بانکی شرکتی و دریافت مجوزهای بعدی ضروری است.

۲. نماد اعتماد الکترونیکی (اینماد)

• صادر شده توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صمت.
• نماد اعتماد به کاربران نشان می‌دهد که سایت امن و قانونی است و قوانین فروش اینترنتی را رعایت می‌کند.
• برای دریافت اینماد، باید اطلاعات شرکت، آدرس و شماره تماس، قرارداد با درگاه پرداخت و قوانین سایت را ارائه دهید.

۳. درگاه پرداخت آنلاین

• برای دریافت پرداخت آنلاین، باید از بانک‌ها یا شرکت‌های PSP (پرداخت‌یار) مجوز داشته باشید.
• شرکت‌های پرداخت‌یار مانند زرین‌پال، پی‌پینگ و نکست‌پی برای اتصال به سایت، احراز هویت قانونی و داشتن نماد اعتماد الزامی است.

۴. ثبت سامانه با اتحادیه مربوطه

• بسته به نوع کالا یا خدمات، ممکن است نیاز به ثبت در اتحادیه مرتبط با فعالیت باشد (مثلاً اتحادیه کسب‌وکارهای اینترنتی یا صنف مرتبط).

۵. قوانین مالیاتی

• دریافت کد اقتصادی برای پرداخت مالیات ضروری است.
• همه تراکنش‌ها و درآمدهای مارکت‌ پلیس باید طبق قوانین مالیاتی ثبت و گزارش شوند.

۶. رعایت قانون تجارت الکترونیک و قانون حمایت از مصرف‌کننده

• سایت باید شرایط و ضوابط خرید، بازگشت کالا، حقوق مشتری و حریم خصوصی را رعایت کند.
• قوانین مربوط به قرارداد بین فروشنده و مارکت‌ پلیس و مسئولیت خسارت نیز باید مستند و شفاف باشد.

۷. مجوزهای خاص برای برخی حوزه‌ها

• اگر مارکت‌پلیس در حوزه‌های خاص فعالیت می‌کند، مانند دارو، مواد غذایی، آموزش یا خدمات مالی، باید مجوزهای ویژه آن حوزه را نیز دریافت کند.

دوره جامع آموزش زبان برنامه نویسی سی شارپ #C، آموزش سی شارپ پروژه محور

نکات طراحی مارکت پلیس چیست؟

۱. تجربه کاربری ساده و روان

• کاربران باید بتوانند به راحتی ثبت‌نام کنند، محصولات را جستجو و مقایسه کنند و خرید خود را تکمیل نمایند.
• دسته‌بندی‌های واضح، فیلترهای کاربردی و طراحی ریسپانسیو برای موبایل ضروری است.

۲. پنل جداگانه برای فروشنده و خریدار

• فروشندگان باید مدیریت محصولات، سفارش‌ها و گزارشات فروش را داشته باشند.
• خریداران باید بتوانند سفارشات، تراکنش‌ها و سابقه خرید خود را مشاهده کنند.

۳. قابلیت مقایسه و امتیازدهی

• مقایسه محصولات و خدمات و مشاهده نظرات کاربران باعث انتخاب بهتر و افزایش اعتماد می‌شود.

۴. طراحی زیبا و برندینگ مناسب

• ظاهر سایت باید حرفه‌ای و قابل اعتماد باشد.
• استفاده از رنگ‌ها، فونت‌ها و المان‌های بصری متناسب با نوع مارکت‌پلیس اهمیت دارد.

۵. سادگی در فرایند پرداخت و خرید

• روند خرید باید کوتاه و بدون پیچیدگی باشد.
• امکان پرداخت با روش‌های مختلف و ذخیره اطلاعات کارت با امنیت بالا برای کاربران فراهم شود.

۶. مدیریت سفارش و پیگیری وضعیت

• مشتریان باید بتوانند سفارش خود را پیگیری کنند و فروشندگان وضعیت سفارش‌ها را مدیریت نمایند.

۷. قابلیت مقیاس‌پذیری

• طراحی باید به گونه‌ای باشد که با افزایش تعداد کاربران و فروشندگان، سیستم بدون افت عملکرد ادامه فعالیت دهد.

دوره متخصص فلاتر (Flutter) | دوره آموزش فلاتر پروژه محور از مبتدی تا پیشرفته

امنیت و پرداخت در مارکت پلیس ها

۱. امنیت اطلاعات کاربران

• استفاده از پروتکل HTTPS برای رمزگذاری اطلاعات.
• ذخیره امن اطلاعات کاربران و رمزهای عبور با الگوریتم‌های رمزنگاری.
• احراز هویت دو مرحله‌ای برای فروشندگان و کاربران در صورت لزوم.

۲. پرداخت امن

• اتصال به درگاه‌های پرداخت معتبر (برای ایران: زرین‌پال، پی‌پینگ، بانک‌ها).
• استفاده از سیستم‌هایی که تراکنش‌ها را ثبت و گزارش می‌کنند و امکان بازگشت وجه را دارند.

۳. جلوگیری از تقلب و سوءاستفاده

• بررسی اعتبار فروشندگان قبل از فعال شدن حساب.
• کنترل و نظارت بر محصولات و تراکنش‌ها برای جلوگیری از فروش کالاهای جعلی یا تقلبی.

۴. قوانین شفاف و سیاست‌های بازگشت وجه

• مشخص بودن شرایط بازگشت کالا، لغو سفارش و پشتیبانی مالی باعث افزایش اعتماد کاربران می‌شود.
• قراردادهای شفاف بین پلتفرم و فروشندگان جهت مسئولیت‌ها و کمیسیون‌ها.

دوره ساخت اپلیکیشن فروشگاهی اندروید با معماری MVVM و کاتلین

سوالات متداول پیرامون Marketplace چیست؟

• چگونه می‌توان فروشندگان را به مارکت پلیس جذب کرد؟

برای جذب فروشندگان به مارکت‌پلیس، ابتدا باید مزایای واضح و جذاب حضور در پلتفرم را به آنها نشان داد، مانند دسترسی به بازار بزرگ‌تر، افزایش فروش و ابزارهای مدیریتی حرفه‌ای. ارائه کارمزد و هزینه اشتراک رقابتی، فرایند ثبت‌نام ساده و سریع، امکان تبلیغات و دیده شدن محصولات، پشتیبانی حرفه‌ای و تضمین امنیت پرداخت‌ها نیز انگیزه فروشندگان را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، ارائه داستان‌های موفقیت فروشندگان قبلی و قراردادهای شفاف باعث ایجاد اعتماد و ترغیب فروشندگان جدید می‌شود تا به صورت فعال در مارکت‌پلیس حضور پیدا کنند.

• چگونه می‌ توانم در مارکت‌پلیس ثبت‌نام و خرید کنم؟

برای ثبت‌نام و خرید در مارکت‌ پلیس، ابتدا باید در سایت یا اپلیکیشن اندروید یا ios مربوطه ثبت‌نام کنید و اطلاعاتی مانند نام، ایمیل یا شماره موبایل و رمز عبور را وارد کنید، سپس پروفایل خود را با آدرس تحویل کالا تکمیل کنید. پس از آن می‌توانید محصول یا خدمات مورد نظر را جستجو و بین فروشندگان مختلف مقایسه کنید، محصول را به سبد خرید اضافه کرده و با استفاده از روش‌های پرداخت امن مانند کارت بانکی یا کیف پول دیجیتال خرید خود را نهایی کنید. در نهایت می‌توانید سفارش را پیگیری کرده و پس از دریافت کالا، در صورت وجود مشکل، از طریق سیستم پشتیبانی یا مرجوعی اقدام کنید.

• آیا مارکت‌ پلیس ابزار تبلیغات برای محصولات ارائه می‌دهد؟

بله — بسیاری از مارکت‌پلیس‌ها ابزارهای تبلیغاتی برای فروشندگان ارائه می‌دهند تا محصولات‌شان بیشتر دیده شوند، مثلاً قرار دادن محصول در بخش اول نتایج جستجو، پرداخت برای کلیک (PPC)، یا تبلیغات ویژه برای افزایش نمایش. برای مثال، در Poshmark فروشندگان می‌توانند «Closet Promoted» را فعال کنند تا کالاهای‌شان بر اساس کلمات جستجو بیشتر دیده شوند.

نتیجه گیری

در نهایت، می‌توان گفت مارکت‌پلیس‌ها به عنوان یکی از پویاترین و مؤثرترین مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال، مسیر تازه‌ای در دنیای تجارت الکترونیک ایجاد کرده‌اند. این پلتفرم‌ها با ایجاد ارتباط مستقیم میان فروشندگان و خریداران، تنوع، سرعت و اعتماد را در فرآیند خرید و فروش افزایش داده‌اند. آشنایی با مارکت‌پلیس‌های ایرانی و خارجی نشان می‌دهد که این مدل نه تنها آینده تجارت را شکل می‌دهد، بلکه فرصتی ارزشمند برای کارآفرینان و کسب‌وکارهاست تا با ورود هوشمندانه به آن، سهم خود را از بازار دیجیتال آینده به‌دست آورند.