اندروید، سیستمعاملی قدرتمند و انعطافپذیر، نقش محوری در دنیای دستگاههای هوشمند ایفا میکند. این سیستمعامل که بر پایه هسته لینوکس و نرمافزارهای متنباز بنا شده، توسط گوگل توسعه یافته و در طیف گستردهای از دستگاهها، از گوشیهای هوشمند و تبلتها گرفته تا تلویزیونهای هوشمند و خودروها، مورد استفاده قرار میگیرد. در قلب این سیستمعامل، پروژه متنباز اندروید (AOSP) قرار دارد، پروژهای که کدهای منبع، ابزارها و مستندات لازم برای ایجاد نسخههای سفارشی اندروید را فراهم میکند. در این مقاله از سایت الکامکو، به بررسی جنبههای مختلف اندروید و AOSP، از جمله ویژگیهای کلیدی، کاربردها، مزایا، معماری و آینده این پروژه متن باز خواهیم پرداخت.
اندروید چیست؟
اندروید یک سیستم عامل موبایل است که توسط گوگل توسعه داده شده و بر پایه هسته لینوکس و سایر نرمافزارهای منبع باز ساخته شدهاست. اندروید در ابتدا برای گوشیهای هوشمند و تبلتها طراحی شده بود، اما اکنون در دستگاههای مختلفی مانند تلویزیونهای هوشمند، ساعتهای هوشمند، خودروها و دستگاههای اینترنت اشیا نیز استفاده میشود.
AOSP چیست؟
Android یک نرم افزار منبع باز است که برای تلفن های همراه و سایر دستگاه ها ایجاد شده است. پروژه متنباز اندروید یا AOSP که مخفف Android Open Source Project است یک پروژه متنباز است که توسط گوگل رهبری میشود و پایه و اساس سیستمعامل اندروید را تشکیل میدهد. این پروژه شامل کد منبع، ابزارها و اسناد مورد نیاز برای ایجاد نسخههای سفارشی از اندروید است.
ویژگی های کلیدی AOSP چیست؟
پروژه متنباز اندروید (AOSP) مجموعهای از ویژگیهای کلیدی را ارائه میدهد که آن را به یک پلتفرم قدرتمند و انعطافپذیر برای توسعه دستگاههای اندرویدی تبدیل میکند. در اینجا برخی از مهمترین ویژگیهای AOSP آورده شده است:
۱. متنباز بودن:
کد منبع AOSP برای همه در دسترس است، به این معنی که هر کسی میتواند آن را مشاهده، تغییر دهد و توزیع کند. این ویژگی به توسعهدهندگان و سازندگان دستگاهها امکان میدهد تا اندروید را برای نیازهای خاص خود سفارشی کنند.
۲. قابلیت سفارشیسازی:
سازندگان دستگاهها میتوانند AOSP را برای سختافزار و نرمافزار خود بهینه کنند. توسعهدهندگان میتوانند رامهای سفارشی (Custom ROMs) را بر اساس AOSP ایجاد کنند و ویژگیهای جدیدی را به دستگاههای موجود اضافه کنند.
۳. بدون خدمات گوگل:
AOSP به خودی خود شامل خدمات موبایلی گوگل (GMS) مانند فروشگاه پلی، نقشههای گوگل و جیمیل نمیشود. این ویژگی به سازندگان دستگاهها امکان میدهد تا نسخههای اندروید را بدون وابستگی به گوگل ایجاد کنند.
۴. مبتنی بر لینوکس:
AOSP بر پایه هسته لینوکس ساخته شده است که یک سیستمعامل متنباز قدرتمند و پایدار است. این امر به AOSP امکان میدهد تا از طیف گستردهای از سختافزارها پشتیبانی کند.
۵. جامعه بزرگ توسعهدهندگان:
AOSP دارای یک جامعه بزرگ و فعال از توسعهدهندگان است که به بهبود و گسترش پروژه کمک میکنند. این جامعه منابع و پشتیبانی ارزشمندی را برای توسعهدهندگان فراهم میکند.
۶. پشتیبانی از طیف گستردهای از دستگاهها:
AOSP میتواند بر روی طیف گستردهای از دستگاهها، از جمله تلفنهای هوشمند، تبلتها، تلویزیونهای هوشمند و دستگاههای اینترنت اشیا (IoT) اجرا شود.
۷. لایه انتزاعی سختافزار (HAL):
AOSP شامل یک لایه انتزاعی سختافزار (HAL) است که به توسعهدهندگان امکان میدهد تا با سختافزار دستگاه به روشی استاندارد تعامل داشته باشند. این امر توسعه درایورها و برنامههای کاربردی را آسانتر میکند.
۸. چارچوب اندروید:
AOSP شامل چارچوب اندروید است که مجموعهای از APIها و کتابخانهها را برای ساخت برنامه های اندروید فراهم میکند. این چارچوب امکان دسترسی به ویژگیهای سیستمعامل مانند موقعیت مکانی، دوربین و حسگرها را فراهم میکند.
همچنین بخوانید: تفاوت سیستم عامل اندروید و iOS چیست؟
چه کسی از AOSP استفاده می کند؟
پروژه متنباز اندروید (AOSP) توسط طیف گستردهای از افراد و سازمانها مورد استفاده قرار میگیرد. در اینجا به برخی از مهمترین کاربران AOSP اشاره میکنیم:
۱. تولیدکنندگان دستگاههای اندرویدی از AOSP استفاده می کنند: بسیاری از تولیدکنندگان دستگاههای اندرویدی، از جمله سامسونگ، شیائومی، هوآوی، و الجی، از AOSP به عنوان پایه و اساس سیستمعامل دستگاههای خود استفاده میکنند. آنها AOSP را برای نیازهای خاص دستگاههای خود سفارشی میکنند، از جمله تغییر رابط کاربری، اضافه کردن ویژگیهای جدید و بهینهسازی عملکرد دستگاه.
۲. توسعهدهندگان رامهای سفارشی از AOSP استفاده می کنند: توسعهدهندگان رامهای سفارشی از AOSP برای ایجاد نسخههای سفارشی از اندروید استفاده میکنند که میتوانند ویژگیها و عملکرد جدیدی را به دستگاههای موجود اضافه کنند. این رامها معمولاً توسط کاربران پیشرفتهای که میخواهند کنترل بیشتری بر دستگاههای خود داشته باشند، استفاده میشوند.
۳. توسعهدهندگان سیستمعاملهای سفارشی از AOSP استفاده می کنند: AOSP میتواند به عنوان پایه و اساس برای ایجاد سیستمعاملهای سفارشی برای دستگاههای مختلف مانند تلویزیونهای هوشمند، خودروها و دستگاههای اینترنت اشیا (IoT) استفاده شود. به عنوان مثال، سیستمعامل Android TV بر پایه AOSP ساخته شده است.
۴. محققان و دانشگاهیان از AOSP استفاده می کنند: محققان و دانشگاهیان از AOSP برای مطالعه و تحقیق در مورد سیستمعامل اندروید و توسعه فناوریهای جدید استفاده میکنند.
۵. شرکتهای نرمافزاری از AOSP استفاده می کنند: شرکتهای نرمافزاری از AOSP برای توسعه برنامههای کاربردی اندروید و ایجاد نسخههای سفارشی از برنامه نویسی اندروید برای مشتریان خود استفاده میکنند.
مزیت AOSP چیست؟
پروژه متنباز اندروید (AOSP) مزایای متعددی را برای توسعهدهندگان، تولیدکنندگان دستگاهها و کاربران فراهم میکند. در اینجا به برخی از مهمترین مزایای AOSP اشاره میکنیم:
۱. انعطافپذیری و قابلیت سفارشیسازی بالا: AOSP به توسعهدهندگان و سازندگان دستگاهها امکان میدهد تا اندروید را برای نیازهای خاص خود سفارشی کنند. آنها میتوانند رابط کاربری را تغییر دهند، ویژگیهای جدید اضافه کنند و عملکرد دستگاه را بهینه کنند. این انعطافپذیری، امکان ایجاد دستگاههای متنوع با ویژگیهای منحصر به فرد را فراهم میکند.
۲. متنباز بودن و جامعه بزرگ توسعهدهندگان: کد منبع AOSP برای همه در دسترس است، که امکان همکاری و مشارکت در توسعه آن را فراهم میکند. جامعه بزرگ توسعهدهندگان AOSP به بهبود و گسترش پروژه کمک میکنند. این جامعه منابع و پشتیبانی ارزشمندی را برای توسعهدهندگان فراهم میکند.
۳. استقلال از خدمات گوگل: AOSP به خودی خود شامل خدمات موبایلی گوگل (GMS) مانند فروشگاه پلی، نقشههای گوگل و جیمیل نمیشود. این امر به سازندگان دستگاهها امکان میدهد تا نسخههای اندروید را بدون وابستگی به گوگل ایجاد کنند. این امکان برای تولید کنندگان این امکان را فراهم میسازد که بتوانند سیستم عامل مورد نظر خود را با توجه به نیاز خود ایجاد کنند.
۴. پشتیبانی از طیف گستردهای از دستگاهها: AOSP میتواند بر روی طیف گستردهای از دستگاهها، از جمله تلفنهای هوشمند، تبلتها، تلویزیونهای هوشمند و دستگاههای اینترنت اشیا (IoT) اجرا شود. این امر به توسعه دهندگان اجازه میدهد که برای هر دستگاهی سیستم عامل مخصوص به آن را توسعه دهند.
۵. کاهش هزینه های توسعه: به دلیل متن باز بودن AOSP تولید کنندگان میتوانند هزینه های توسعه سیستم عامل خود را با استفاده از کد های از پیش نوشته شده کاهش دهند.
همچنین بخوانید: سیستم عامل فیوشا چیست؟
لایه های AOSP چیست؟
پروژه متنباز اندروید (AOSP) از چندین لایه تشکیل شده است که هر کدام وظایف خاصی را بر عهده دارند. این لایهها به صورت زیر هستند:
۱. هسته لینوکس (Linux Kernel):
- این لایه، پایینترین لایه AOSP است و پایه و اساس سیستمعامل را تشکیل میدهد.
- هسته لینوکس مسئول مدیریت سختافزار دستگاه، مانند حافظه، پردازنده و دستگاههای ورودی/خروجی است.
- همچنین، وظایف دیگری مانند مدیریت فرایندها، مدیریت حافظه، امنیت و مدیریت درایورها را بر عهده دارد.
۲. لایه انتزاعی سختافزار (HAL):
- این لایه، یک رابط بین هسته لینوکس و لایههای بالاتر AOSP فراهم میکند.
- HAL به توسعهدهندگان امکان میدهد تا با سختافزار دستگاه به روشی استاندارد تعامل داشته باشند، بدون اینکه نیاز به دانستن جزئیات مربوط به سختافزار خاص داشته باشند.
- این لایه شامل کتابخانهها و APIهایی است که به برنامهها اجازه میدهد تا به سختافزار دستگاه دسترسی داشته باشند.
۳. زمان اجرای اندروید (Android Runtime – ART):
- این لایه، مسئول اجرای برنامههای اندروید است.
- ART برنامههای اندروید را به کد ماشین تبدیل میکند که میتواند توسط پردازنده دستگاه اجرا شود.
- این لایه شامل کتابخانههای اصلی اندروید است که برای اجرای برنامههای اندروید ضروری هستند.
همچنین بخوانید: آموزش کاتلین در اندروید استودیو
۴. چارچوب اندروید (Android Framework):
- این لایه، مجموعهای از APIها و کتابخانهها را برای توسعه برنامههای اندروید فراهم میکند.
- این لایه به برنامهها اجازه میدهد تا به ویژگیهای سیستمعامل مانند رابط کاربری، مدیریت فعالیتها و دسترسی به دادهها دسترسی داشته باشند.
- این لایه شامل سرویسهای سیستمی مانند مدیر پنجره، مدیر فعالیت، مدیر بسته و مدیر منابع است.
۵. برنامههای کاربردی (Applications):
- این لایه، شامل برنامههای کاربردی است که توسط کاربران نصب میشوند.
- این برنامهها میتوانند توسط توسعهدهندگان شخص ثالث یا توسط سازنده دستگاه ایجاد شوند.
- این لایه شامل برنامههای سیستمی مانند برنامه شمارهگیر، برنامه پیامرسانی و برنامه تنظیمات است.
همچنین بخوانید: آموزش معماری MVP در اندروید
آینده پروژه متن باز اندروید
آینده پروژه متنباز اندروید (AOSP) با توجه به تحولات تکنولوژیکی و نیازهای بازار، مسیری پر از پویایی و نوآوری را پیش رو دارد. در اینجا به برخی از جنبههای کلیدی آینده AOSP اشاره میکنیم:
۱. تکامل به سوی اکوسیستمهای متنوعتر:
- AOSP به طور فزایندهای به عنوان پایه و اساس سیستمعاملها در دستگاههای مختلف، از جمله خودروها، تلویزیونهای هوشمند و دستگاههای اینترنت اشیا (IoT)، مورد استفاده قرار میگیرد. این روند، AOSP را از یک سیستمعامل صرفاً موبایلی به یک پلتفرم همهجانبه تبدیل میکند.
- توسعه و بهینه سازی AOSP برای پشتیبانی از دستگاههای با فرم فاکتورهای مختلف و نیازهای خاص، از جمله دستگاههای تاشو و دستگاههای با نمایشگرهای بزرگ، ادامه خواهد داشت.
۲. تمرکز بر امنیت و حریم خصوصی:
- با افزایش نگرانیها در مورد امنیت و حریم خصوصی، AOSP به طور مداوم در حال تقویت قابلیتهای امنیتی خود است. این شامل بهروزرسانیهای امنیتی منظم، بهبود مدیریت مجوزها و ارائه کنترلهای بیشتر به کاربران بر دادههای خود است.
- توسعه فناوریهایی مانند محاسبات خصوصی و یادگیری فدرال، که به کاربران امکان میدهد بدون به اشتراک گذاشتن دادههای حساس، از خدمات مبتنی بر داده استفاده کنند، در AOSP مورد توجه قرار خواهد گرفت.
۳. هوش مصنوعی و یادگیری ماشین:
- ادغام هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (ML) در AOSP، امکان ارائه تجربیات کاربری شخصیسازیشدهتر و هوشمندتر را فراهم میکند. این شامل قابلیتهایی مانند تشخیص صدا و تصویر پیشرفته، پیشبینی رفتار کاربر و بهینهسازی عملکرد دستگاه است.
- توسعه چارچوبهای AI/ML متنباز و ارائه ابزارهایی برای توسعهدهندگان به منظور ساخت برنامههای کاربردی مبتنی بر AI، در AOSP مورد توجه قرار خواهد گرفت.
۴. قابلیت همکاری و ارتباط متقابل:
- AOSP به طور فزایندهای با سایر سیستمعاملها و پلتفرمها همکاری خواهد کرد. این شامل پشتیبانی از استانداردهای باز، ادغام با سرویسهای ابری و ارائه ابزارهایی برای توسعه برنامههای کاربردی چند پلتفرمی است.
- توسعه فناوریهایی مانند ارتباطات 5G و Wi-Fi 6، که امکان ارتباطات سریعتر و پایدارتر را فراهم میکنند، در AOSP مورد توجه قرار خواهد گرفت.
۵. نقش گوگل و جامعه متنباز:
- گوگل به عنوان رهبر پروژه AOSP، به طور مداوم در حال سرمایهگذاری در توسعه و بهبود آن است. با این حال، نقش جامعه متنباز نیز در آینده AOSP بسیار مهم خواهد بود.
- همکاری بین گوگل و جامعه متنباز، امکان نوآوری سریعتر، رفع اشکالات و بهبود کیفیت AOSP را فراهم میکند.
به طور خلاصه، آینده AOSP روشن و پر از فرصتهای جدید است. با توجه به تحولات تکنولوژیکی و نیازهای بازار، AOSP به یک پلتفرم همهجانبه، امن، هوشمند و قابل همکاری تبدیل خواهد شد.
سوالات متداول درباره پروژه متن باز اندروید:
+ تفاوت AOSP و اندروید چیست؟
درک تفاوت بین AOSP (پروژه متنباز اندروید) و اندروید میتواند کمی گیجکننده باشد. در اینجا به توضیح سادهای از این تفاوتها میپردازیم:
AOSP (پروژه متنباز اندروید)
- AOSP در واقع یک پروژه متنباز است. یعنی کد منبع آن برای همه قابل دسترسی است و هر کسی میتواند آن را تغییر دهد و از آن استفاده کند.
- این پروژه، پایه و اساس سیستمعامل اندروید را تشکیل میدهد. به عبارت دیگر، تمام نسخههای اندروید بر پایه AOSP ساخته شدهاند.
- AOSP به خودی خود شامل خدمات گوگل (GMS) مانند فروشگاه پلی، نقشههای گوگل، جیمیل و غیره نمیشود.
- تولیدکنندگان دستگاهها و توسعهدهندگان میتوانند AOSP را برای نیازهای خاص خود سفارشی کنند.
اندروید
- وقتی از «اندروید» صحبت میکنیم، معمولاً منظورمان نسخههایی از اندروید است که توسط گوگل یا تولیدکنندگان دستگاهها ارائه میشوند و شامل خدمات گوگل هستند.
- این نسخهها معمولاً شامل طراحی رابط کاربری اندروید سفارشی (مانند One UI سامسونگ یا MIUI شیائومی) و برنامههای از پیش نصبشده هستند.
- بیشتر گوشیهای هوشمند موجود در بازار از نسخههایی از اندروید استفاده میکنند که توسط گوگل یا تولیدکنندگان دستگاهها ارائه شدهاند.
تفاوتهای کلیدی AOSP و اندروید
- خدمات گوگل: مهمترین تفاوت، وجود یا عدم وجود خدمات گوگل است. AOSP این خدمات را ندارد، در حالی که نسخههای تجاری اندروید معمولاً شامل آنها هستند.
- سفارشیسازی: AOSP به تولیدکنندگان دستگاهها و توسعهدهندگان اجازه میدهد تا اندروید را به طور کامل سفارشی کنند. در مقابل، نسخههای تجاری اندروید معمولاً دارای سطحی از سفارشیسازی هستند که توسط گوگل یا تولیدکننده دستگاه اعمال میشود.
- هدف: AOSP به عنوان یک پروژه متنباز برای توسعه و سفارشیسازی اندروید طراحی شده است، در حالی که اندروید به عنوان یک سیستمعامل کامل برای دستگاههای مصرفکننده ارائه میشود.
به طور خلاصه، AOSP پایه و اساس اندروید است، در حالی که اندروید نسخههای تجاری و سفارشیسازی شدهای از این سیستمعامل است که برای کاربران نهایی ارائه میشود.
+ تفاوت اندروید و اندروید TV در چیست؟
اندروید و اندروید TV هر دو سیستمعاملهای مبتنی بر لینوکس هستند که توسط گوگل توسعه یافتهاند، اما برای دستگاههای مختلف طراحی شدهاند و تفاوتهای کلیدی در رابط کاربری، عملکرد و ویژگیها دارند.
اندروید (برای گوشیهای هوشمند و تبلتها):
- رابط کاربری: برای تعامل لمسی و استفاده در دستگاههای کوچک طراحی شده است. دارای رابط کاربری پویا با آیکونها، ویجتها و منوهای لمسی است.
- عملکرد: برای اجرای برنامههای کاربردی متنوع، از جمله بازیها، برنامههای شبکههای اجتماعی و ابزارهای بهرهوری، بهینه شده است. قابلیتهای چندوظیفهای و پشتیبانی از طیف گستردهای از سختافزارها را ارائه میدهد.
- ویژگیها: شامل ویژگیهایی مانند تماس تلفنی، پیامک، دوربین، GPS و حسگرهای مختلف است. دسترسی کامل به فروشگاه Google Play با میلیونها برنامه کاربردی را فراهم میکند.
اندروید TV (برای تلویزیونهای هوشمند و دستگاههای پخش جریانی):
- رابط کاربری: برای استفاده در نمایشگرهای بزرگ و تعامل با ریموت کنترل طراحی شده است. دارای رابط کاربری ساده و قابل پیمایش با کارتها و ردیفهای محتوا است.
- عملکرد: برای پخش محتوای ویدئویی و صوتی، از جمله فیلمها، برنامههای تلویزیونی و موسیقی، بهینه شده است. پشتیبانی از رزولوشنهای بالا (4K و 8K) و فناوریهای HDR را ارائه میدهد.
- ویژگیها: شامل ویژگیهایی مانند جستجوی صوتی، Chromecast داخلی و پشتیبانی از دستیار گوگل است. دسترسی به فروشگاه Google Play با برنامههای کاربردی مخصوص تلویزیون، مانند Netflix، YouTube و Amazon Prime Video را فراهم میکند.
تفاوتهای کلیدی:
- هدف: اندروید برای دستگاههای تلفن همراه و تبلتها طراحی شده است، در حالی که اندروید TV برای تلویزیونهای هوشمند و دستگاههای پخش جریانی طراحی شده است.
- رابط کاربری: رابط کاربری اندروید برای تعامل لمسی بهینه شده است، در حالی که رابط کاربری اندروید TV برای استفاده با ریموت کنترل طراحی شده است.
- عملکرد: اندروید برای اجرای برنامههای کاربردی متنوع بهینه شده است، در حالی که اندروید TV برای پخش محتوای ویدئویی و صوتی بهینه شده است.
- ویژگیها: اندروید شامل ویژگیهای تلفن همراه مانند تماس و پیامک است، در حالی که اندروید TV شامل ویژگیهای تلویزیون مانند جستجوی صوتی و Chromecast داخلی است.